​Oudjaar, ik kijk er ieder jaar met plezier naar uit. Net of er die dagen een andere sfeer in de lucht hangt. ’t Zal te maken hebben met de ‘gewoontes’ rond oud & nieuw. Oliebollen, vuurwerk, goede voornemens, verkiezing sportman, -vrouw, -ploeg van het jaar, Top-2000*, het NOS jaaroverzicht, elkaar ‘de beste wensen’ wensen… 

​Ik ben niet zo van de ‘goede voornemens’. Die waren er teveel, of te ambitieus. Het wordt wel duidelijk dat het met de voornemens slecht afliep. Gewoontes bleven hetzelfde als in het vorige jaar. Geen goede voornemens dan, maar wel hoop ik ieder jaar dat het béter wordt. Voor mezelf, voor anderen. Dat het ánders wordt, dat het góed wordt. Ik ben niet de enige met die wens. In een nieuwsprogramma zei iemand: ‘2019 is het jaar van de protesten, wereldwijd.’ De man heeft gelijk. Overal zijn protesten; Hongkong, Zuid-Amerika, Libanon, Iran, Catalonië, Parijs, Irak…. En wat te denken van het protest van boeren en bouwers in ons eigen land. Protesten over vrijheid, gelijke rechten, het klimaat, wel of geen zwarte Piet, tegen het verbod op vreugdevuren tijdens de jaarwisseling en ga maar door. Overal de wens dat het ánders wordt, dat het góed wordt. 

Toeval of niet, er zit al weken een protestlied in mijn hoofd. Het lied ‘Over de Muur’ van Klein Orkest. Ik vind zowel de melodie als de tekst prachtig. Het gaat over de Berlijnse Muur die Oost- en West-Berlijn van elkaar scheidde. De woorden van het refrein zijn:

​Dat raakt me, dat alleen de vogels vrij zijn en daarheen gaan waar ze willen zijn. De Berlijnse Muur is gelukkig afgebroken, in 1989. Het werd daar ánders, béter. Families, vrienden werden herenigd. 

Protest is van alle tijden. De afgelopen dagen hoorde ik ervan in de kerk, met kerst. Over een volk dat werd onderdrukt en sterk verlangde naar een bevrijder. De bevrijder werd geboren. Er kwam een hemelse boodschapper, een engel, die tegen de vader zei: “Je moet hem Jezus noemen want dat betekent ‘De Heer bevrijdt’. Hij zal zijn volk bevrijden van hun zonden.” Hemels ingrijpen! Daar hoop ik opnieuw op en met die hoop ga ik het nieuwe jaar in. Dat het eens goed wordt. En dan is het de hoogste tijd voor een gigantisch vreugdevuur!
​
* Wist je dat radio RPL Woerden de uitverkochte Top2000kerkdienst heeft uitgezonden?

Op een donkere en regenachtige morgen steek ik twee kaarsen aan. Als protest.
Niet tegen het weer hoor, want ja dat is nu eenmaal zo, en tegen slecht weer kan je je kleden. Nee, ik steek de twee adventskaarsen aan als protest tegen duisternis. 

Met duisternis bedoel ik verdrietige situaties in mijn eigen leven en in het leven van anderen. Bijvoorbeeld als je iemand aan de dood of aan het leven verliest, als ziekte je angstig maakt, als je tegenslag hebt in je studie of werk, als je je alleen voelt.

• Waar denk jij aan als het gaat om duisternis in jouw leven?

​Bij duisternis denk ik ook aan onrecht. Onrecht wat mensen elkaar aandoen, met woorden of met daden. Vaak zijn dit situaties ver weg, op het nieuws. Toch is  onrecht ook dichterbij dan we denken. Denk aan de alsmaar doorgaande discriminatie, de oneerlijke kledingindustrie, ongelijkheid op de werkvloer, en het elkaar zwart maken op social media. 

De laatste tijd wordt er, alleen al in Nederland, veel geprotesteerd. Denk aan de boeren, de leraren en de mensen in de bouw. Vaak moet er geprotesteerd worden om te laten zien dat de huidige situatie niet goed is.
Je protesteert alleen als je ook gelooft dat het beter kan, dat het anders hoort of moet.

Protesteren is van alle tijden.
De profeten, mensen die door God aan het werk gezet waren, schudden vaak de machthebbers wakker. Wat nu gebeurt, deugt niet! Vaak ging dit over onrecht, om ongelijkheid. Machthebbers hadden het goed, terwijl armen, weduwen en wezen vergeten werden.
Ook Jezus protesteerde wat af. Lees bijv. Johannes 8:3-11 of Matteüs 21: 10-13.
Tegelijk beloven de profeten en Jezus een hoopvolle toekomst.
Een toekomst waarin God vrede brengt, waarin het anders kan.

​Tegen duisternis kan je je niet kleden. Op sommige situaties kan je je niet voorbereiden. Je kan wel een lichtje aansteken.
In het leven dat soms zo donker is, is advent ook protest.

Ook in protest leven we toe naar kerst. Jezus kwam op aarde, om het leven te verlichten, om te protesteren en om hoop te geven.
Jezus liet in alles zien dat duisternis niet het einde is. Omdat ik dat geloof, steek ik twee adventskaarsen aan.

Martine is pionierend predikant in Het Baken.