In 'borrelpraat' van afgelopen vrijdag deelde ik deze blog: 'tips voor een leuk of interessant gesprek rondom kerst'. Hierin deelde ik vragen die je kunt stellen als je zin hebt in leuk gesprek over kerst. Aan het einde van de blog schetste ik een wat pessimistisch beeld van kerst met de vraag die ook als gedachte zal dienen voor vandaag: 

We zingen het zo vaak: "Jezus, hoop van de volken. Trooster in elk verdriet. U bent de bron van hoop die God ons geeft. Jezus, licht in het duister"! (Opwekking 618) of met kerst "Vrede op aarde en in de mensen een welbehagen". Ook het welbekende nummer wat waarschijnlijk in elke kerk met kerst gezongen wordt: 'Gloria in excelsis Deo' met de tekst: "roept op aarde vrede uit". 

Nu zingen we dit wel, maar ervaar jij het om je heen of wordt je meegezogen door de optimistische commercials op televisie en het fijne kerstgevoel? Nu leven wij nog in een aardig vreedzaam land zou je zeggen, maar denk eens aan alle ongelijkheid in ons land, aan alle vluchtelingen, armoede, eenzaamheid en ga zo maar door. Er is zo veel lijden in de wereld en ook in Nederland. Waar staan we op een schaal van 0 tot 10 als we over 'vrede op aarde' zingen? Is het al beter geworden sinds de komst van Jezus?  

Hoop
Wat betekend die menswording van God dan wel voor ons? Wat is dan wel die hoop? Iemand die van zichzelf zegt dat hij niet zo optimistisch is, is de theoloog A. van de Beek hij zegt: 

Dit geldt ook voor christenen. Hij zegt dan ook samen met wat vroege kerkvaders: "God is niet gekomen om de wereld moreel beter te maken, maar om die te dragen. Hij draagt de hele mensheid met alles wat daarin omgaat". 
​
De hoop is dus allereerst dat God iets met onze wereld te maken wil hebben en dat Hij speciaal daarvoor zijn zoon stuurt, Jezus de messias. Het meest hopeloze is een goddeloze wereld en daarvan is geen sprake meer, God is tot ons gekomen. Als tweede en daar kijken we naar uit opweg naar Pasen, is dat hij al het lijden en ongerechtigheid in de wereld op zich wil nemen en wil dragen. Dit doet Hij tot de tijd dat hij alles recht zal zetten bij zijn terugkomst. 

Dus wil je een leuk gesprek stel dan deze vraag eens: "Waar blijkt dat eigenlijk uit die hoop en vrede?" en denk dan hopelijk aan dit verhaal. Wil je meer geïnspireerd worden, lees dan ook deze blog op lazarus met een soort gelijkt verhaal.

Tja, het is adventstijd. Een tijd waarin de kerk uitkijkt naar de geboorte van Jezus. Advent is  zo'n typisch kerkelijk traditie, waarbij we elke zondag een nieuw kaarsje laten aansteken door een klein kindje uit de kerk, fantastisch toch? Iedereen is meteen een een vrolijke stemming en dan krijgen we ook nog een prachtig hoopvol verhaal hoe God mens werd. De kern van  ons geloof: God is tot ons gekomen voor ons mensen en voor onze redding. Over die redding hebben we als eens een serie geschreven. Lees daarvoor o.a. deze blog. Laten we het nu eens over die geboorte hebben met allereerst maar eens een oude gedachte: 

Er wordt nog maar weinig gesproken over een eeuwenlange discussie die geweest is over de 'incarnatie': de menswording van God. Dus daarom rondom kerst toch maar eens deze gedachte opbrengen:     

Denk er maar eens over na. Denk eens aan een pasgeboren baby, het meest hulpeloze wezentje wat er bestaat. Er schijnen overigens geen andere dieren te bestaan die meer hulpeloos zijn dan een mens. Bedenk je dan of dat God is ja of nee? 

Er verandert helemaal niets in God als wij bidden, maar er verandert iets in onszelf stelt Calvijn. We zetten God ook tot niets aan in ons gebed. We schakelen enkel zijn voorzienigheid in, oftewel zijn betrokkenheid op de wereld en hoe hij de wereld al onderhoud. Dit klinkt behoorlijk passief. Al snel komt de gedachten op: als God toch al betrokken is op ons en in deze wereld, waarom zouden we dan eigenlijk nog bidden? Wat is dan het nut van het gebed? Spoiler, we bidden niet om rijk te worden, zoals bovenstaande afbeelding misschien suggereert, maar wat betekent deze afbeelding dan wel? Welke schat ligt er voor het oprapen? Lees dan snel verder. 
​
In mijn vorige blog gebruikte ik een uitspraak van Willem Ouweneel, een evangelisch dogmaticus, die stelt dat gelovigen bidden omdat ze in de overtuiging zijn dat het helpt. Hij zegt dus dat bidden wel moet helpen en nut moet hebben, waarom zouden we anders bidden? Hij stelt ook dat er wel degelijk iets verandert in God. Hoewel ik deze uitspraak kan begrijpen, plaatste ik een kleine kritische kanttekening door te stellen dat hij te weinig rekening houdt met 'Gods voorzienigheid'. Om deze blog enigszins te kunnen volgen is het goed eerst de vorige blog: 'Bidden helpt niets of toch wel...' te lezen. Vandaag behandel ik Calvijn die lijnrecht tegenover Ouweneel staat en behandel ik de vraag wat volgens Calvijn het nut van bidden is. 

​Calvijn heeft een interessant uitspraak in zijn belangrijkste werk 'Institutie'. Hij zegt over het gebed: 

Let op wat Calvijn zegt: "We roepen in het gebed de hulp in van Zijn voorzienigheid". Wij doen in het gebed een beroep op God, omdat wij geloven dat Hij ons in alles wil bijstaan. Voor Calvijn ligt alles besloten in Gods raad, maar meer dan dat, het ligt besloten in Jezus. Voor Calvijn is het gebed volledig op Jezus georiënteerd. Dit merk je in alles wat hij schrijft over het gebed. Hij zegt dat God in Jezus de schatten van de hemel voor ons open heeft gelegd, zodat ons geloof, verwachtingen en hoop geheel aan Jezus verbonden zijn en in Hem rust vinden. Het is dus niet dat we iets vragen wat er nog niet is, alles is al in Jezus. Gebed is iets waar ons hart toegebracht wordt door ons geloof. In Romeinen 10:14 staat: "Hoe kunnen ze Hem aanroepen als ze niet in Hem geloven?" En in Romeinen 8:15 staat: "U hebt de geest ontvangen om Gods kinderen te zijn, en om hem te kunnen aanroepen met Abba, Vader.". Volgens Calvijn verandert er dus niets in God, noch kunnen wij hem tot iets anders aanzetten. Hij heeft alles al gegeven. We hoeven in ons gebed alleen nog maar datgene te bedenken wat Hij ons al gegeven heeft door ons geloof in het evangelie en wat Hij ons al heeft laten zien in Jezus. Hij is de schat die voor het oprapen ligt. 

Ik zeg hier al heel veel. Het is goed dit nog 1 of 2 keer te lezen en hier eens over na te denken of hierover met elkaar in gesprek te gaan. Pak ook nog eens de uitspraak van Willem Ouweneel erbij. Met wie ben je het meer eens? 

Laat ik als laatste toch nog dit zeggen: voor Calvijn verandert er dus niets in God, maar wel iets in ons! Gebed is voor hem een oefening, bidden is absolute noodzakelijk om te blijven doen. Het geeft ons kracht en laat ons hart ontvlammen en het geeft ons een oprecht en vurig verlangen naar God. Het zorgt ervoor dat ons geloof niet in slaap sukkelt en we niet lui en traag worden. Tevens geeft het ons geweten rust en kalmte want niets is voor hem verborgen ook het kwaad niet (!) en door het gebed raken we ervan overtuigd dat hij het beste met ons voorheeft en dat hij het beste voor ons kan zorgen. Dus ja, bid, maar ook: vertrouw en vindt rust. 

Er blijven nog genoeg vragen liggen. Vragen zoals: "is het gebed een dialoog en hoe toont zich dit dan"? Ook blijft de vraag nog liggen: "is hetgeen wat we zien in de wereld Gods raad of is het niets meer dan bepaald door natuur wetmatige processen"?