Waarom we als millennials aan alles twijfelen.

 'De millennial', ook wel generatie Y genoemd. De groep mensen die grofweg geboren zijn tussen 1980 en 2000 en blijkbaar boordevol twijfel zitten! In het artikel ‘Jong, slim en boordevol twijfel’ stelt de schrijver dat voor twintigers twijfel zelfs een lifestyle begint te worden! Alles staat op losse schroeven: wonen, werk, liefde etc. In hetzelfde artikel komen zeven millennials aan het woord. Zij vertellen over hun werk, relaties, worstelingen en twijfels. In deze blog wil ik stilstaan bij de vraag: "Hoe kan het dat deze generatie boordevol twijfel zitten? Ik waag een poging en geef vier mogelijke oorzaken: 1. Opzoek naar geluk, 2. Keuzestress, 3. Individualisme en 4. Postmodernisme.

1. Opzoek naar geluk
In de eerste blog die ik schreef over het thema: 'De (on)zin van het leven', gaf ik aan dat we op zoek zijn naar opvulling in ons leven. We zijn opzoek naar een voldaan en gelukkig gevoel om de onvrede en onrust die we soms kunnen ervaren op te vullen. Juist deze zoektocht naar geluk zou wel eens een mogelijke oorzaak kunnen zijn van de diepe twijfel die we soms kunnen ervaren, want zelfs als we alles hebben wat ons hartje begeert kunnen we soms alsnog denken: 'is dit het nou?' Hoe kan dat? Zo deelde ik op de Facebook het artikel ‘Geluk wordt zwaar overschat’ wat hier op in gaat. Het is niet 'geluk' wat we moeten zoeken, maar betekenis stelt Emily Esfahani Smith. Zij heeft ontdekt, na veel empirisch onderzoek te hebben gedaan, dat er vier zuilen van betekenis zijn. Lees het rustig nog een keer terug op de Facebookpagina en like of deel het vooral! Ook staat er een filmpje op de Facebookpagina van de 'school of life' die de betekenis van het leven uitlegt in 60 seconden. 

2. Keuzestress
Hoewel ik hier een heel paper over kan schrijven, zal ik het proberen kort te houden. Waar er vroeger weinig te kiezen viel over waar men in geloofde, wat voor opleiding men ging volgen of wat men later wilde worden, is dit tegenwoordig flink veranderd. Zeker ook op het gebied van spiritualiteit. De bekende filosoof Charles Taylor zegt in zijn boek een seculiere tijd, dat onze huidige situatie een scala aan mogelijke standpunten biedt, die veel verder gaan dan de keuzemogelijkheden die aan het einde van de achttiende eeuw beschikbaar waren. Hij noemt de steeds meer uitbreidende diversiteit aan morele/spirituele keuzemogelijkheden een 'nova-effect': een soort explosie van gelovige en ongelovige opties. Hij stelt zelfs dat we tegenwoordig in een spirituele supernova leven, een soort duizelingwekkend pluralisme op het spirituele vlak. Lees ook de blog: 'God is dood, de keuzestress leeft' op Lazarus.nl waarin dit ook wordt uitgelegd. In een wereld van zoveel opties is het niet zo gek dat we gaan twijfelen. 

3. Individualisme 
We worden als nooit tevoren op onszelf aangewezen! In een cultuur waarin er zoveel keuzes zijn, worden we aangemoedigd ons eigen weg te bewandelen en onze eigen vervulling te vinden. Dit is de ethiek van de authenticiteit. Dit wordt nog eens versterkt door ons gevoel van autonomie: we laten ons liever niets opleggen door een instituut. We bepalen zelf wat we geloven en gaan zelf opzoek naar zingeving in ons leven. Het gevolg is dat we het gevoel tot een groter geheel te behoren kwijt raken. We volgen ons eigen unieke pad en er is geen sprake meer van een overkoepelende waarheid, iedereen sprokkelt zijn eigen levensbeschouwing bij elkaar en voor de een maakt religie daarvan deel uit, voor de ander niet. De vraag is: "kunnen we in een cultuur met zoveel keuzes het wel alleen af?" 

4. Postmodernisme 
Nietzsche, door sommigen de vader van het postmodernisme genoemd. De filosoof met de  beroemde uitspraak: 'God is dood'. Hij zette alles op losse schroeven. Kort gezegd geloofde hij niet in een objectieve waarheid, hij was zelfs sceptisch over de wetenschap en hij zei dat er geen voorgeschreven zin in het leven is en dat je die zelf maar moet uitvinden. Een bekende theoloog Stefan Paas noemt het postmodernisme het deconstrueren van oude verhalen, zekerheden, betekenis en waarheid in het leven. Wat voorheen aangenomen werd als waarheid, wordt in de postmoderne samenleving bekritiseerd en betwijfeld. Ik ben mij steeds meer bewust van de invloed die de cultuur op mij heeft. Onderschat niet de kracht die een cultuur op je kan hebben. In een geseculariseerde cultuur waarin we steeds meer geconfronteerd worden met de gedachte van de zinloosheid van het leven, ongeloof en twijfel, is het soms moeilijk om staande te blijven.  

Naar mijn idee zijn dit mogelijke oorzaken waarom millennials diepe twijfels kunnen hebben. Ga hierover eens met iemand in gesprek. Herken jij dit? Hoe ga jij hier mee om in jouw leven? In de volgende blogs wil ik naar een christelijk antwoord zoeken op al deze twijfels. Hoe kan het geloof en de kerk ons hierbij een handje helpen of niet? Dus, stay tuned.